زلزله

به مناسبت روز جهانی کاهش بلایای طبیعی برایتان مقالۀ زلزله را انتخاب کردیم. این مقاله در جلد پانزدهم فرهنگنامۀ کودکان و نوجوانان به چاپ رسیده است.

زِلزله (زمین‌لرز) لرزش یا تکان بخشی از لایه‌های زمین است که در اثر عبور امواج ناشی از شکستگی یا حرکت ناگهانی لایه‌های سنگی به‌وجود می‌آید. انرژی انباشته شده در سنگهای لایه‌ های زمین، که در اثر فرایندهای ساختمانی مانند چین‌خوردگیها، آتشفشانها و گسلها ایجاد شده‌اند، به‌طور ناگهانی آزاد می‌شوند و امواج زلزله را به‌وجود می‌آورند. امواج زمین‌لرزه باعث لرزش زمین، ایجاد گسل، زمین‌لغزش، سونامی (تسونامی)، تخریب ساختمانها و پدیده‌های دیگر می‌شوند. با استفاده از لرزه‌نگار از وقوع زلزله، کانون زلزله و شدت آن باخبر می‌شوند. بزرگی زلزله را با مقیاس ریشتر می‌سنجند. خرابی حاصل از زلزله به محل کانون، مدت زمان، بزرگی، جهت موج زلزله، جنس زمین و کیفیت بناها بستگی دارد. زمان وقوع زلزله تاکنون قابل پیش‌بینی نبوده است، اما رعایت اصول ایمنی در طراحی و ساختن بناها و توجه به هشدارها می‌تواند از شدت تخریب و زیان زلزله بکاهد.

شما می توانید مقالۀ سیل را نیز مطالعه کنید