نوشته شده توسط خانم پروین فخاری نیا
براساس برنامه‌ریزی و هماهنگی کمیته پژوهش و آموزش فرهنگنامه با کتابخانه ملک و دعوت از همکاران گرامی درتاریخ30 بهمن 97 ساعت 9:30 صبح 36 نفر از همکاران و دوستان در محل موزه حضور به هم رسانیده و از موزه و کتابخانه دیدار کردند. در هر قسمت راهنماهای مربوطه با آگاهی و حسن خُلق، توضیحات لازم و کافی را ارائه دادند.
بنا به گفته راهنما: بنیان‌گذار کتابخانه و موزه ملی ملک، حاج حسین آقا ملک (۱۰خرداد۱۲۵۰- ۴مرداد ۱۳۵۱) است. حسین آقا در جوانی با نسخه‌های خطی آشنا شد و کتابخانه‌ای از آثارنفیس خطی را تأسیس کرد. پس از آن به فکر پایه‌گذاری موزه‌ای بزرگ افتاد تا محققین خارجی و به ویژه ایرانی‌ها بتوانند از آن استفاده کنند. این کتابخانه سال ۱۳۱۶ تأسیس شد و همراه املاک و مستغلات خانوادگی و وقف آستان قدس رضوی شد.
او در تیر ۱۳۲۳ قطعه زمین بزرگی را در بازار تهران با زمینی در باغ ملی همین شهر مبادله وآن را وقف کرد. احداث ساختمان جدید کتابخانه و موزه ملی ملک در سال ۱۳۶۴ آغاز شد و در ۱۳۷۵ به پایان رسید. این کتابخانه اکنون به شیوه غیردولتی و غیرانتفاعی در چارچوب وقف نامه زیرنظر آستان قدس رضوی فعالیت می‌کند .
حسین آقا ملک نظارت برموقوفات را به دختر بزرگ خود به‌نام عزت ملک سپرده بود.
این موسسۀ فرهنگی با معماری خاص موزه ساخته شده است و ۸ طبقه دارد که دو طبقه آن، مخزن سه طبقه کتابخانه (سالن آقایان و خانمها و پژوهشگران ) و سه طبقه دیگر موزه است .
کتابخانه ملک بیش از ۱۹هزارعنوان نسخه خطی نفیس دارد که ازنظرکیفیت درسطح بالایی است، بیش از ۱۱ هزار جلدکتاب چاپی به زبان‌های گوناگون وهمچنین نشریات ومجلات ازدوره قاجار دارد.
موزه های این مجموعه عبارت اند از:
موزه مخمل یا اتاق مخمل که اتاق شخصی حسین آقا ملک است با لوازم شخصی .
موزه تمبر و نگارگری فرش که خود به تنهایی موزه بزرگ و دیدنی است و علاوه بر تاریخ تمبر چگونگی چاپ و ارزش‌گذاری تمبر نیز در آن بررسی می شود.
موزه هنر که سیر آثار خوشنویسی از قرن سوم تاکنون و اهدایی خانم عزت ملک، به‌صورت وقف در وقف است.
موزه عزت ملک که آثار نقاشی های گردآوری شده توسط خود او بر دیوار است .
موزه علوم که آثار طبقه‌بندی شده علوم عقلی و نقلی در آن گنجانده شده از فارابی، ابوعلی سینا و قطب‌الدین شیرازی نسخه های نفیس دیده می‌شود .
موزه سکه از اولین سکه‌ها در زمان لیدی‌ها به‌عنوان اولین سکه‌های تاریخی تا دوره اسلامی که یکی از گنجینه های غنی است، همچنین چگونگی ضرب سکه را نیز به ما نشان دادند و سکه‌ای به رسم یادگار برای فرهنگنامه ضرب کردند .
موزه خاندان غفاری و کمال الملک: در این موزه آثار مختلف و چشم نوازی از نقاشی‌های کمال الملک دیده می‌شود. تمامی این آثار را اسکن کرده اند و به صورت pdf در اختیار علاقمندان قرار می‌گیرد.
درضمن شرايط استفاده از منابع و دسترسى اعضاى فرهنگنامه به مراجع كتابخانه ملك، مركز اسناد و نقشه‌ها فراهم است.
-كتابخانه شرط عضويت ندارد.
-با كارت شناسايى خدمات ارائه می شود.
-سيستم امانت دهى ندارد.
-كتابخانه سيستم باز نيست.
-همه کتابها و نسخ خطی به صورت ديجيتال فهرست شده است و كتاب‌ها براى مطالعه در محل كتابخانه در اختيار پژوهشگران قرار مي‌گیرد.
-فايل يا سى دى اسناد مخزن هم با معرفی‌نامه به پژوهشگران داده می‌شود.
-فهرست موجودى موزه و كتابخانه از طريق اينترنت هم قابل دسترسى است.
-آدرس پایگاه اینترنتی و پست الکترونیک به شرح زیر است :
www.malekmuseum.org
www.maleklibrary.ir
info@malekmuseum.org
**
بازدید سه چهارساعته خوب و پرباری بود …