قیاس یکی از روشهای استدلال منطقی است که با آن از آگاهیهای کلی می‌توان به نتایج جزئی رسید. از این روش در منطق برای کشف مجهول از معلومات استفاده می‌شود و به آن استدلال قیاسی می‌گویند. گاهی از اطلاعات جزئی که از مطالعۀ اشیا و پدیده‌ها به‌دست آورده‌ایم به نتیجه‌ای کلی می‌رسیم؛ مثلاً با مطالعۀ بعضی از مدارهای سیارههای منظومۀ شمسی به این نتیجۀ کلی می‌رسیم که تمام سیارههای منظومۀ شمسی مدار بیضی‌شکل دارند. این نوع از استدلال، استدلال استقرایی نامیده می‌شود. گاهی نیز از اطلاعات کلی که به‌شکل قانون درآمده‌اند استفاده می‌کنیم و به نتیجه‌ای جزئی می‌رسیم. مثلاً اگر دانشمندان از راه مطالعه و مشاهده و آزمایش به این نتیجۀ کلی رسیده باشند که «همۀ مواد دارای وزن هستند»، اگر ماده‌ای جدید به‌دست آید، بدون آزمایش می‌توان حکم کرد که آن ماده هم وزن دارد. بااین‌حال نتیجۀ هر قیاسی همیشه درست نیست و قوانینی برای این نوع استدلال وجود دارد که در فن منطق به‌طور دقیق بیان شده است.
