قوۀ مقننه

قوۀ مقننه (قوۀ قانون‌گذاری) در کشورهایی که حکومت آنها بر تفکیک قوا استوار است، یکی از سه قوای حکومت به‌شمار می‌رود و وظیفۀ آن تصویب، اصلاح یا لغو قوانین است و از نمایندگانِ انتخاب‌شدۀ مردم یک کشور از حوزه‌های جغرافیایی معین تشکیل می‌شود. در بسیاری از کشورها قوۀ مقننه که پارلمان نیز نامیده می‌شود، از دو مجلس تشکیل می‌شود. مجلسی که نمایندگان آن را مردم با رأی مستقیم انتخاب می‌کنند و مجلس دیگری که نمایندگان آن اختیارات کمتری دارند و بعضی از آنها انتصابی هستند. وجود قوۀ مقننه و نمایندگانی که مردم در انتخابات سراسری و عمومی با رأی مخفی انتخاب می‌کنند، به‌معنی مشارکت مردم در ادارۀٔ کشور و نشان‌دهندۀ دموکراسی غیرمستقیم است. قوۀ مجریه (دولت) در برابر قوۀ مقننه مسئول است. پیگیری اجرای قوانین تصویب‌شده در قوۀ مقننه برعهدۀ قوۀ مجریه است. معمولاً نخست‌وزیر و وزیران دولتها با رأی اعتماد قوۀ مقننه رسمیت پیدا می‌کنند.

قوم

قوم گروهی بزرگ از اجتماع انسانی است که زبان (گاه با گویشهای مختلف)، بنیادهای فرهنگی و غالباً نیای مشترک دارند. این کلمه، عربی و از ریشۀ «ق و م» است و شکلهای (صیغه‌های)‌ مختلف آن به معانی نزدیک به هم چون استوار گردانیدن، تکیه کردن، حفظ و اداره کردن و مانند آن به‌کار ‌می‌رود. از آنجا که آن خصایص عامل استواری و حفظ آن اجتماع انسانی است، آن را قوم نامیده‌اند. کلمۀ قوم بیش از 380 بار، و با شکلهای دیگر آن بیش از 660 بار در قرآن آمده است. مقصود از قوم در قرآن، جامعه‌های انسانی است که اعضای آن را وابستگیهای خویشاوندی، اجتماعی یا اعتقادی به هم پیوند داده است؛ مانند «قوم موسیٰ»،«قوم نوح»،«قوم ابراهیم» و «قوم یوقنون» (مرد‌می‌ که به آیات الاهی یقین دارند). با وجود کوششی که اقوام مختلف از دورۀ باستان برای حفظ اَنساب و نام و نشان نیاکان خود نشان داده‌اند، همۀ اعضای یک قوم لزوماً نیای مشترک ندارند. سنت پیوند به اقوام از راههای مختلف مانند وطن‌گزینی و تابعیت، پیروی از عقاید دینی و سنتهای اجتماعی و حتی پناهندگی در میان اقوامِ کهن یونانی، ایرانی و عرب و جز آنها سابقۀ طولانی دارد.

قُمی، عباس

قُمی، عباس (1319-1254ﻫ ش) معروف به شیخ عباس قمی و محدث قمی، حدیث‌شناس شیعی ایرانی و گردآورندۀ کتاب دعای مفاتیح‌الجنان است. سفینةالبحار، منتهی‌الآمال و نفس‌المهموم از دیگر آثار اوست.

قیامت

قیامت اصطلاحی قرآنی به‌معنای برانگیخته شدن مردگان از قبرهاست. قیامت واژه‌ای عربی به‌معنای برخاستن است؛ و در اصطلاح روزی است که به ارادۀ خداوند تمام مردگان دوباره زنده می‌شوند تا اعمالشان مورد محاسبه قرار گیرد. به‌همین‌سبب قیامت را روز حساب دانسته‌اند. واژۀ قیامت در قرآن کریم بیش از هفتاد مرتبه با واژۀ یوم تکرار شده است. از نامهای دیگر آن می‌توان به یوم‌الدین، یوم‌الجمع، یوم‌النشور، یوم‌الحساب و یوم‌الحق اشاره کرد.