قِصَصُ‌الاَنبیا (داستانهای پیامبران) عنوان مشهور کتابهایی است دربارۀ احوال، تعالیم و زندگی پیامبران. سابقۀ گردآوری روایات مربوط به پیامبران پیش از اسلام به قرن اول هجری قمری بازمی‌گردد که ضرورت تفسیر آیات قرآنی به دلایل مختلف احساس می‌شد. در قرآن کریم به مناسبتهایی، از پیامبران پیش از رسول اکرم(ص) و گوشه‌هایی از زندگی آنها یاد شده است؛ و مقصود از آن برانگیختن توجه مردم به کوششهای آنها برای اصلاح عقاید دینی و روابط اجتماعی و تعالیم اخلاقی و به‌طورکلی تاریخ حیات انسان بوده است. به‌همین‌سبب اطلاع از فراز و نشیب زندگی پیامبران و مردم آنها از نخستین ایام نزول آن آیات قرآنی، برای مسلمانان بسی جذاب بوده است. در واقع از همان قرن اول کسانی در سرزمینهای تازه‌ فتح‌شده پیدا شدند که در کوی و بازار قصه‌های پیامبران را با آب و تاب و انواع مبالغه برای مردم می‌گفتند و به‌زودی کارشان بالا گرفت. این اشخاص در تاریخ اجتماعی آن دوران به قُصاص (قصه‌گویان) مشهور بودند.

قِصاص اصطلاحی فقهی و یکی از مجازاتهای چهارگانه (حد، قصاص، دیه، تَعزیر) در قانون مجازات اسلامی است. قصاص در اصطلاح فقه و حقوق، مجازات مجرم به اندازه و کیفیتی است که جرم را مرتکب شده و به شخصی آسیب رسانده است (سوره‌های بقره، آیۀ 194 و نحل، آیۀ 126).

قِصَص نام بیست‌وهشتمین سورۀ قرآن کریم و در جزء بیستم آن است. در مکه بر پیامبر اسلام(ص) نازل شده است و 88 آیه دارد. چنان‌که از نام سوره پیداست داستان برخی از پیامبران به‌خصوص داستان حضرت موسی(ع) در آن ذکر شده است. نام دیگر این سوره موسی و فرعون است.

قِرمَطیان (قرامطه) به پیروان حَمدان ‌بن اَشعَث ملقب به قرمط گفته می‌شود که از قرن سوم هجری قمری جنبشهایی علیه خلفای عباسی و در حمایت از خلافت آل‌علی(ع) برپا کردند. پیروان این جنبش در بخش سفلای سواحل بین‌النهرین و اَحساء (ناحیه‌ای در شمال شرقی شبه‌جزیرۀ عربستان)، بحرین، سوریه، یمن و حوالی مصر به تبلیغ عقاید خود می‌پرداختند. آنها در مناطقی از ایران از جمله کرجِ ابودُلَف (اراک کنونی)، اصفهان، ری، آذربایجان و طبرستان پیروانی داشتند. قرمطیان جمع کلمۀ قرمطی (به‌معنای کوتاه قد) منسوب به مؤسس این فرقه، حمدان‌ قرمط، است.

قِرقیزستان کشوری در آسیای مرکزی است. از شمال غربی و شمال با قزاقستان، از شرق و جنوب شرقی با چین، از جنوب با تاجیکستان و از غرب با ازبکستان هم‌مرز است. این کشور 549 199 کیلومترمربع وسعت دارد. پایتخت و بزرگ‌ترین شهر آن بیشکِک است. تا قبل از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی در سال 1991 م، قرقیزستان یکی از جمهوریهای آن بود. قرقیز مشتق از کلمۀ ترکی قرخ به معنای چهل است و به اتحادیه‌ای مرکب از چهل طایفه در برابر اویغورها اشاره دارد. شعاعهای چهل‌گانۀ پرچم این کشور نیز نمادی از همین اتحادیۀ کهن است.

قزوینی، محمد (1328-1256 ﻫ ش) مشهور به علامه قزوینی، ادیب، تاریخ‌پژوه، کتاب‌شناس و مصحح ایرانی و از بنیان‌گذاران پژوهش به شیوۀ نوین علمی در ایران است. از مهم‌ترین کارهای او تصحیح انتقادی تاریخ جهانگشای جوینی و چهار مقالۀ عروضی است.