گنجعلی خان‌، مجموعه از مهم‌ترین بناهای تاریخی کرمان است که در دورۀ صفویان (907-1148 ﻫ ق) و به‌دست گنجعلی‌خان (حکمرانی 1005-1034 ﻫ ق)، حاکم قلمرویی از کرمان تا قندهار و از نزدیکان شاه عباس اول صفوی، ساخته شده است. این مجموعه شامل میدانی بزرگ، حمام، بازار، ضرابخانه، مدرسه، مسجد و آب‌انبار در اطراف آن است. مساحت کل مجموعۀ گنجعلی‌خان‌ 000 11 مترمربع است. ساخت آن در سال 1005 ﻫ ق آغاز شد و حدود 1029 ﻫ ق به پایان رسید.

گُنجِشک نام پرندگانی از راستۀ گنجشک‌سانان و خانوادۀ گنجشکهاست. آنها در علفزارها، جنگلهای کم‌پشت، مناطق صخره‌ای خشک، جلگه‌های بی‌درخت، مردابها، صخره‌های ساحلی، در نزدیکی زمینهای کشاورزی و داخل شهرها در قاره‌های افریقا، اروپا و آسیا زندگی می‌کنند. این پرندگان به قارۀ امریکا نیز بُرده شده‌اند. تاکنون در جهان 40 گونه از این خانواده شناسایی شده است. در ایران 11 گونه از آنها مشاهده شده‌ است.

گُنبد کاووس (گنبد قابوس) از شهرهای استان گلستان و مرکز شهرستان گنبد کاووس است. این شهر در حدود ۹۴ کیلومتری شمال شرقی گرگان، مرکز استان گلستان، و ۳۸۱ کیلومتری شمال شرقی تهران قرار دارد. بلندترين برج آجرى جهان به‌نام گنبد قابوس در اين شهر قرار دارد و نام شهر برگرفته از نام آن است. جمعیت گنبد کاووس بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۵ ﻫ ش، 719 151 نفر برآورد شده است.

گُنبد قابوس بلندترین برج تمام آجری جهان است و در شمال شهر گنبدکاووس در استان گلستان قرار دارد. گنبد قابوس به‌فرمان قابوس بن وشمگیر از پادشاهان زیاریان در سال ۳۹۷ ﻫ ق ساخته شده است. بلندی برج از سطح زمین 55 متر است و روی تپه‌ای باستانی به ارتفاع 15 متر قرار گرفته است.

گُنبَد سُلطانیه بزرگ‌ترین بنای آجری ایران و از آثار دورۀ ایلخانان است و در شهر سلطانیه حدود 44 کیلومتری جنوب شرقی زنجان قرار دارد. گنبد سلطانیه سومین گنبد آجری جهان از نظر بزرگی پس از گنبد کلیسای جامع مریم مقدس در فلورانسِ ایتالیا و گنبد مسجد ایاصوفیه در استانبولِ ترکیه است.

گُنبد نوعی پوشش سقف و معمولاً قوسی‌شکل است و حداقل روی چهار دیوار یا ستون ساخته می‌شود. از دوران کهن جنس مصالح آن بیشتر آجر، خشت و سنگ بوده و در طول زمان تغییراتی کرده است. گنبدها را بیشتر بر بام معابد، مساجد و آرامگاهها می‌سازند.