گُلپایگان از شهرهاى استان اصفهان و مرکز شهرستان گلپایگان است. اين شهر در حدود 206 کيلومترى شمال غربی اصفهان، مرکز استان اصفهان، و جنوب غربی تهران قرار دارد. کوتاهترین فاصلۀ تهران تا گلپایگان، 348 کیلومتر است. جمعيت گلپایگان براساس سرشمارى سال 1395 ﻫ ش، 936 58 نفر برآورد شده است.
گِلایُل گیاهی است علفی، زینتی، پایا (چندساله) و بومی آسیا، افریقا و نواحی مدیترانه در اروپا. تاکنون در جهان، حدود 300 گونه از این گیاه شناسایی شده است که 5 گونه از آن در بیشتر نواحی ایران میروید. یک گونه از این گیاه بهنام گلایل ایرانی، انحصاری ایران است.
گُل انگشتانه گیاهی است علفی، پایا (چندساله) و بومی اروپا، شمال افریقا و نواحی مدیترانه تا ایران. تاکنون حدود 27 گونه از این گیاه در جهان شناسایی شده است که در بیشتر نقاط بهسبب کاربرد دارویی و زینتی آن پرورش داده میشود. در ایران یک گونه گل انگشتانه در حاشیۀ نواحی جنگلی شمال و شمال غربی کشور میروید. گونهای دیگر از این گیاه، که کاربرد دارویی دارد، در سالهای اخیر به ایران وارد و کاشته شده است.
گُلابی از درختان میوه، خزانبرگ و بومی جنوب اروپا و آسیاست. تاکنون در جهان حدود 20 گونه از این درخت شناسایی شده است که در سراسر نواحی معتدل جهان رشد میکند. در ایران، حدود 12 گونه درخت گلابی در جنگلهای ناحیۀ البرز و زاگرس از نواحی مرطوب و نیمهمرطوب تا نواحی نیمهخشک میروید. گلابی معمولی رایجترین گونۀ این درخت است که میوهاش خوراکی است. از این گونه هزاران رقم پرورش دادهاند. گلابی پس از سیب، از مهمترین میوههای تجاری است. این درخت یکی از قدیمیترین درختهای میوه است که قرنها پیش از میلاد، شناخته و کاشته شده است.
نگاه کنید به شَب خُسب
گُلاب مایعی خوشبو و از عصارههای سنتی گیاهی ایران است. گلاب از جوشاندن و تقطیر گلبرگهای گل نسترن معطر یا گلسرخ بهدست میآید که گلمحمدی نیز نامیده میشود. در آشپزی از گلاب برای معطر کردن شیرینیها و خوراکیهایی مانند فرنی و حلوا و برخی غذاها استفاده میکنند. گلاب مصرف آرایشی و درمانی نیز دارد. در عملِ تقطیرِ گل برای تهیۀ گلاب و نیز تقطیر دوبارۀ گلاب مقدار کمی عطرمایه (اسانس) هم بهدست میآید که بسیار گرانبهاست و در صنعت تهیۀ عطر، تولید مواد آرایشی و شویندهها کاربرد دارد.