گالیله ای، گالیلئو

گالیله‌ای، گالیلئو (گالیله) (Galileo Galilei، 1564-1642 م) اخترشناس، فیزیکدان و ریاضیدان ایتالیایی است. او سهمی‌ مهم در پیدایش دانشهای جدید ازجمله علم حرکت (مکانیک) و اخترشناسی داشت. رصدهای گالیله با تلسکوپ از مهم‌ترین دستاوردهای او در اخترشناسی است.

گالیم

گالیُم (Gallium) عنصری است شیمیایی با نماد Ga. عدد اتمی آن 31 و جرم اتمی آن 72/69 است. این فلز در گروه 13 جدول تناوبی عنصرها جای دارد. نقطۀ ذوب آن 78/29 و نقطۀ جوش آن 2 403 درجۀ سلسیوس (C°) است. چگالی گالیم جامد در دمای C°20، 90/5 گرم بر سانتی‌متر مکعب است.

گاماسیاب

گاماسیاب رودی دائمی در غرب ایران است و در استانهای همدان و کرمانشاه جریان دارد. این رود از کوه گَرین در زاگرس شمالی سرچشمه می‌گیرد، از جنوب استان همدان می‌گذرد و در شرق استان کرمانشاه به رود قَره‌سو می‌پیوندد.

گامبیا

گامبیا کشوری است کوچک در غرب افریقا که از شمال، شرق و جنوب به کشور سنگال و از غرب به اقیانوس اطلس محدود است. مساحت این کشور 689 10 کیلومترمربع و پایتخت آن شهر بانجول است.

گاموف، جورج آنتونویچ

گاموف، جورج آنتونویچ (George Antonovich Gamov، 1968-1904م) فیزیکدان امریکایی اوکرایینی‌تبار است که نقشی برجسته در فیزیک هسته‌ای و کیهان‌شناسی داشته است. او با نوشتن کتابهای علمی به زبان ساده در ترویج علم فیزیک بسیار مؤثر بود.

گازهای نجیب

گازهای نَجیب به عناصر گازی هلیم (He)، نئون (Ne)، آرگون (Ar)، کریپتون (Kr)، گزنون (Xe)، رادون (Rn) و اوگانسون (Og) گفته می‌شود. این عناصر گازهای بی‌اثر یا خنثىٰ نیز نامیده می‌شوند. این هفت عنصر شیمیایی کمیاب در گروه 18 جدول تناوبی عنصرها جای دارند و به‌دلیل واکنش‌پذیری ناچیز آنها، به عناصر گروه صفر هم معروف‌اند. لایۀ بیرونی اتم گازهای نجیب کاملاً از الکترون پر است و ازاین‌رو آرایش الکترونی پایدار دارند. اتمهای این گازها میل به‌هم پیوستن و تشکیل مولکول ندارند. گازهای نجیب، تک اتمی، بی‌رنگ، بی‌بو، بی‌مزه و غیرقابل اشتعال‌اند. هلیم پس از هیدروژن فراوان‌ترین عنصر در جهان است. گازهای نئون، آرگون، کریپتون و گزنون در جوّ زمین وجود دارند. دو عنصر رادون و اوگانسون رادیواکتیو (پرتوزا)‌ هستند.