قهوه‌خانه نخست محلی عمومی یا خصوصی برای عرضه و نوشیدن قهوه بوده است. سپس در قهوه‌خانه‌های عمومی بعضی فعالیتهای ادبی و هنری و برخی سرگرمیها و بازیها نیز ظاهر شد. پس از رواج چای، این نوشیدنی نیز در قهوه‌خانه‌ها عرضه می‌شد و به‌تدریج جای قهوه را در ایران گرفت. در دورۀ اخیر در ایران، قهوه‌خانه‌ها محلی برای نوشیدن چای و استفاده از چُپُق و قَلیان، صَرفِ صبحانه و نهار و گاه شام، ملاقات اشخاص، یافتن صاحبان مشاغل ساختمانی و نیز بعضی معاملات است.
قوۀ قضاییه (دستگاه قضایی) در کشورهایی که حکومت آنها بر تفکیک قوا استوار است، یکی از سه قوای حکومت است و از قاضیها و حقوق‌دانها تشکیل می‌شود. قوۀ قضاییه وظیفه دارد بر اجرای قانونهای جاری حقوقی و قانونهای تصویب‌شدۀ قوۀ مقننه نظارت کند. همچنین بر پیروی مردم از قانونها هم نظارت دارد، زیرا افراد جامعه موظف‌اند به قانونهای کشور عمل کنند. در صورت نادیده گرفتن قوانین یا انجام کاری خلاف قانون، دولت و نهادهای حکومت و یا افرادی که حقشان نادیده گرفته شده است، می‌توانند به دادگاههای قوۀ قضاییه مراجعه و شکایت کنند. قاضیهای دادگاهها کسانی را که قانون را نادیده گرفته یا خلاف آن عمل کرده‌اند، محکوم و مجازات می‌کنند.
قِزل‌اوزَن رودی دائمی است در شمال غربی ایران که در استانهای کردستان، زنجان، آذربایجان شرقی و اردبیل جریان دارد. این رود از کوههای زاگرس شمالی سرچشمه می‌گیرد و در جنوب استان گیلان به دریاچۀ سد سفیدرود می‌ریزد. قِزِل‌اوزن از طویل‌ترین رودهای ایران و یکی از دو شاخۀ اصلی سفیدرود است.
قَصیده از کهن‌ترین قالبهای شعر در زبان فارسی و رایج‌ترین قالب در زبان عربی است. قصیده واژه‌ای عربی است و از کلمۀ قصد گرفته شده است، زیرا شاعر به قصد مدح و ستایش یا سوگواری (رثا)، وصف طبیعت یا یک حادثه و یا افتخارات شخصی و خاندانی آن را می‌سراید. در قصیده، قافیۀ مصراع اول با قافیۀ تمام مصراعهای دوم شعر یکسان است.
قضیه گزاره یا جمله‌ای خبری است که در ریاضیات همیشه درست است و درستی آن به‌کمک استدلال ثابت می‌شود، اما در منطق گزاره‌ای است که می‌تواند درست یا نادرست باشد.
قوشها گروهی از پرندگان شکاری تقریباً کوچک از راستۀ شاهین‌سانان و خانوادۀ عقاب، باز، لاشخور هستند. این پرندگان می‌توانند با پروازهای سریع، طعمۀ خود را میان درختان تعقیب و شکار کنند. قوشها آشیانۀ خود را روی درختان می‌سازند. پرندۀ ماده بزرگ‌تر از پرندۀ نر است. در ایران، چهارگونه قوش به نامهای قِرقی، طَرلان، پیغو و پیغوی کوچک وجود دارد.