فوتون

فوتون یکی از ذرات بنیادی و حامل انرژی الکترومغناطیسی است. در انتشار نور و دیگر موجهای الکترومغناطیسی، انرژی توسط فوتونها از نقطه‌ای به نقطۀ دیگر منتقل می‌شود. انرژی خورشید یا نور لامپ را تعداد بسیار زیادی فوتون منتقل می‌کنند. مثلاً از یک لامپ 15 واتی در هر ثانیه حدود 1020 فوتون تابش می‌شود.

فشار

فِشار اثر نیرویی است که بر واحد سطح وارد می‌شود. وزن یک جسم بر سطح تکیه‌گاه و نیروی برخورد مولکولهای مایع و گاز بر دیوارۀ ظرف یا سطح اجسام درون آنها، فشار ایجاد می‌کند.

طیف

طیف (بیناب) گستره‌ای از طول موجها یا بسامدهای (فرکانسهای) تابش الکترومغناطیسی است. طیف امواج الکترومغناطیسی از طول موجهای بلند تا طول‌موجهای کوتاه به‌ترتیب موجهای رادیویی، فروسرخ، نور مرئی، فرابنفش، ایکس و گاما را در برمی‌گیرد. رنگین‌کمان نمونه‌ای از طیف مرئی است. برای آشکارسازی و اندازه‌گیری طول‌موجهای طیف الکترومغناطیسی از روش طیف‌سنجی استفاده می‌کنند. نخستین کسی که دربارۀ طیف نور سفید مطالعه کرد، آیزاک نیوتون (1727-1642 م) بود.

عدسی

عَدَسی قطعه‌‌ای نازک از ماده‌ای شفاف مانند شیشه یا پلاستیک است که پرتوهای نور پس از عبور از آن به هم نزدیک (متمرکز) یا از هم دور می‌شوند. عدسیهایی که پرتوهای نور را به هم نزدیک کنند عدسیهای همگرا یا محدب و عدسیهایی که پرتوهای نور را از یکدیگر دور کنند عدسیهایی واگرا یا مقعر می‌نامند. هر کدام از دو سطح عدسی ممکن است تخت، کوژ (محدب) یا کاو (مقعر) باشد. عدسیها را در ابزارها و دستگاههای نوری‌ مانند عینک، ذره‌بین، میکروسکوپ، تلسکوپ، دوربین عکاسی و پروژکتور به‌کار می‌برند. (شکل 1)

غِلظَت

غِلظَت نسبت جرم یا حجم یک ماده در یک مخلوط یا محلول است. ساده‌ترین تعریف آن برحسب درصد است. مثلاً اگر در 100 گرم محلول آب 15 گرم نمک طعام داشته باشیم، غلظت جرمی نمک 15 درصد است. برای محاسبۀ غلظت ماده به‌صورت درصد، جرم یا حجم آن را به کل جرم یا حجم مخلوط تقسیم می‌کنیم و حاصل را در عدد 100 ضرب می‌کنیم. مثلاً اگر 2 کیلوگرم نمک در 5 کیلوگرم محلول آب نمک د اشته باشیم، غلظت آن بر حسب درصد برابر با 40=100 5 : 2 یا 40 درصد خواهد بود.