فلسفه شکل عربی واژۀ یونانی فیلوسوفیا به‌معنای دوستداری دانایی است و فیلسوف کسی است که دوستدار دانایی باشد. تعریف فلسفه از نظر فیلسوفان گوناگون است و بسیاری از آنها آن را تعریف‌ناشدنی یا بسیار دشوار می‌دانند. بااین‌حال همۀ آنها فلسفه را اندیشیدن برای جستجوی حقیقتِ هستی، کوشش برای اطلاع از عناصر و خصائص جهان و موجودات آن و یافتن پاسخ برای پرسشهای بنیادی می‌دانند. آیا جهان آفریننده‌ای دارد؟ آیا پس از مرگ حیاتی وجود دارد؟ حقیقت جهان چیست؟ آیا جهان آغاز و پایانی دارد؟ آیا جهان همیشه وجود داشته است؟ انسان به کجا می‌رود؟ آیا سرنوشت انسان از قبل تعیین شده است یا انسان در اعمال خود آزاد است؟ حقیقت خوبی، زیبایی و مانند آن چیست؟ کار فلسفه طرح این گونه پرسشها و جستجوی منظم و روشمند برای یافتن پاسخ به آنها و گرد آوردن آن پاسخها در یک نظام فکری منسجم است.

فارابی، ابونصر محمد (259-339 ﻫ ق) فیلسوف ایرانی، مؤسس فلسفه در قلمرو اسلامی و مفسر فلسفۀ یونانی به‌خصوص فلسفۀ ارسطو است که به‌همین‌سبب به معلم ثانی مشهور شده است (ارسطو را معلم اول می‌خواندند). فارابی را در متون لاتین قرون وسطیٰ به‌صورتهای اونّصَر و الفارابیوس می‌خواندند و می‌شناختند. بعضی از کهن‌ترین منابع نام کامل‌تر او را ابونصر محمد بن محمد بن محمد بن طرخان یا ابونصر محمد بن نصر الفارابی آورده‌اند. فاراب از نواحی اطراف رود سیردریا (سیحون) است که از قدیم‌ترین ایام از سرزمینهای ایرانی به‌شمار می‌رفته است. ورود ترکان به این نواحی مربوط به قرنهای چهارم و پنجم هجری قمری است و از اواسط قرن ششم هجری به بعد آنجا را ترکستان خوانده‌اند. مهم‌ترین شرح‌حال‌نویسان فارابی، چون شهرزوری و ابن ابی اُصیبِعَه، خاندان فارابی را ایرانی دانسته‌اند.